Σύμφωνα με το ελληνικό εργατικό δίκαιο, τα χρονικά όρια εργασίας καθορίζονται ως εξής:
Εβδομαδιαίο και ημερήσιο ωράριο εργασίας:
Πενθήμερη εργασία: 40 ώρες την εβδομάδα, με 8 ώρες ημερησίως.
Εξαήμερη εργασία: 40 ώρες την εβδομάδα, με 6 ώρες και 40 λεπτά ημερησίως.
Το νόμιμο ωράριο εργασίας ορίζεται σε 45 ώρες εβδομαδιαίως για το πενθήμερο (9 ώρες ημερησίως) και 48 ώρες εβδομαδιαίως για το εξαήμερο (8 ώρες ημερησίως). Η υπέρβαση του συμβατικού ωραρίου έως το νόμιμο θεωρείται υπερεργασία.
Υπερεργασία και υπερωρία:
Υπερεργασία: Απασχόληση πέραν των 40 ωρών και έως 45 ώρες την εβδομάδα στο πενθήμερο, ή έως 48 ώρες στο εξαήμερο. Αμείβεται με προσαύξηση 20% επί του καταβαλλόμενου ωρομισθίου.
Υπερωρία: Απασχόληση πέραν των 45 ωρών την εβδομάδα στο πενθήμερο, ή πέραν των 48 ωρών στο εξαήμερο. Για τις πρώτες 150 ώρες ετησίως, η προσαύξηση είναι 40%, ενώ για τις επιπλέον ώρες 60%.
Διάλειμμα εργασίας: Όταν η ημερήσια εργασία υπερβαίνει τις 4 ώρες, ο εργαζόμενος δικαιούται διάλειμμα διάρκειας 15 έως 30 λεπτών, το οποίο δεν επιτρέπεται να χορηγείται στην αρχή ή στο τέλος της εργασίας.
Εβδομαδιαία ανάπαυση: Οι εργαζόμενοι δικαιούνται τουλάχιστον 24 συνεχόμενες ώρες ανάπαυσης κάθε εβδομάδα, συνήθως την Κυριακή.
Εργασία την 6η ημέρα (Σάββατο) σε πενθήμερο σύστημα: Σε επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας που εφαρμόζουν πενθήμερη εργασία, επιτρέπεται η απασχόληση την 6η ημέρα, με προσαύξηση 40% επί του ημερομισθίου.
Σημειώνεται ότι από την 1η Ιουλίου 2024, ορισμένες επιχειρήσεις στην Ελλάδα έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόζουν εξαήμερη εργασία, με προσαύξηση 40% για την 6η ημέρα και 115% εάν αυτή συμπίπτει με Κυριακή ή αργία. Αυτή η ρύθμιση αφορά κυρίως επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας ή εκείνες με αυξημένο φόρτο εργασίας.
Οι παραπάνω ρυθμίσεις ενδέχεται να τροποποιούνται βάσει συλλογικών συμβάσεων εργασίας ή ειδικών συμφωνιών.
Για ακριβέστερη πληροφόρηση, συνιστάται η αναφορά στις σχετικές νομοθετικές διατάξεις και συμβάσεις.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΧΡΟΝΙΚΩΝ ΟΡΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Άσκηση 1: Σωστό ή Λάθος
Διαβάστε τις παρακάτω προτάσεις και σημειώστε αν είναι σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ):
Το νόμιμο ωράριο εργασίας για ένα πενθήμερο σύστημα είναι 40 ώρες την εβδομάδα.
Η υπερεργασία είναι η εργασία πέραν του νόμιμου ωραρίου και αμείβεται με προσαύξηση 40%.
Οι εργαζόμενοι υποχρεούνται να εργάζονται και τις Κυριακές χωρίς προσαύξηση.
Στο εξαήμερο σύστημα εργασίας, η ημερήσια εργασία δεν μπορεί να ξεπεράσει τις 8 ώρες.
Αν ένας εργαζόμενος δουλέψει 10 ώρες σε μία ημέρα, τότε οι δύο επιπλέον ώρες θεωρούνται υπερωρία.
Άσκηση 2: Συμπλήρωση Κενών
Συμπληρώστε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις με τις σωστές λέξεις ή αριθμούς.
Το εβδομαδιαίο όριο εργασίας στο πενθήμερο σύστημα είναι ____ ώρες.
Το διάλειμμα των εργαζομένων πρέπει να έχει διάρκεια από ____ έως ____ λεπτά.
Η υπερεργασία στο πενθήμερο είναι η εργασία πέραν των ____ ωρών και έως ____ ώρες εβδομαδιαίως.
Η προσαύξηση για τις πρώτες 150 ώρες υπερωρίας ετησίως είναι ____%.
Κάθε εργαζόμενος δικαιούται τουλάχιστον ____ συνεχόμενες ώρες ανάπαυσης εβδομαδιαίως.
Άσκηση 3: Υπολογισμοί Υπερωριών
Ένας εργαζόμενος σε πενθήμερη εργασία εργάστηκε 48 ώρες σε μία εβδομάδα. Υπολογίστε:
Πόσες ώρες θεωρούνται υπερεργασία;
Πόσες ώρες θεωρούνται υπερωρία;
Αν το ωρομίσθιο του είναι 10€, πόσα επιπλέον χρήματα θα λάβει από τις υπερωρίες και την υπερεργασία;
(Υποθέστε ότι η προσαύξηση για την υπερεργασία είναι 20% και για την υπερωρία 40%).
Άσκηση 4: Ανάλυση Περιπτώσεων
Διαβάστε τις παρακάτω περιπτώσεις και απαντήστε στις ερωτήσεις.
Η Μαρία εργάζεται σε εξαήμερη βάση και μία εβδομάδα δούλεψε 50 ώρες. Ποιες ώρες θεωρούνται υπερωριακές;
Ο Γιώργος εργάζεται σε πενθήμερο και το Σάββατο δούλεψε 6 ώρες. Δικαιούται επιπλέον αμοιβή; Αν ναι, πόση;
Ένας εργαζόμενος σε επιχείρηση συνεχούς λειτουργίας εργάστηκε 6 ημέρες την εβδομάδα. Πώς αμείβεται η 6η ημέρα εργασίας;
Άσκηση 5: Δημιουργία Νομοθετικού Πλαισίου
Φανταστείτε ότι είστε νομοθέτες και πρέπει να προτείνετε έναν νέο νόμο σχετικά με τα χρονικά όρια εργασίας. Ποιες αλλαγές θα προτείνατε και γιατί;