Θεωρία :

Τιμή αγοράς είναι το ποσό που καταβάλλεται στον πωλητή από τον αγοραστή για την απόκτηση του εμπορεύματος.
Ειδικά έξοδα είναι εκείνα τα έξοδα που καταβάλλονται ειδικά για την απόκτηση και διάθεση του κάθε εμπορεύματος (έξοδα συσκευασίας, φόρτωσης, μεταφοράς, ναύλος, ασφάλιστρα κ.λπ.). Η τιμή αγοράς προσαυξημένη με τα ειδικά έξοδα μας δίνουν την τιμή κτήσεως.
Γενικά έξοδα ονομάζονται εκείνα τα έξοδα που καταβάλλονται για τη λειτουργία γενικά της επιχείρησης (ενοίκια, μισθοί προσωπικού, ο φωτισμός, τηλεφωνικά και τηλεγραφικά, θέρμανση, καθαριότητα, γραφική ύλη κ.λπ.). Η τιμή κτήσης προσαυξημένη με την αναλογία των γενικών εξόδων μάς δίνουν την τιμή κόστους. Η τιμή κόστους προσαυξημένη με το επιθυμητό κέρδος μάς δίνουν την τιμή πώλησης.
1.Εφαρμογή διαμόρφωσης τιμής – Τιμή βάσει κόστους (cost-based pricing):
Μια επιχείρηση αγοράζει 1.000 τεμάχια πρώτης ύλης προς 5,00 € το τεμάχιο.
Ειδικά έξοδα για την παρτίδα:
-
Μεταφορικά: 300 €
-
Συσκευασία: 0,20 € ανά τεμάχιο
-
Ασφάλιστρα: 1% επί της αξίας αγοράς
-
Φόρτωση/εκφόρτωση: 100 €
Γενικά έξοδα: καταλογίζονται ως 15% επί της τιμής κτήσεως.
Ζητείται: Τιμή αγοράς, Τιμή κτήσεως, Τιμή κόστους, Τιμή πώλησης για κέρδος 10%, 20%, 35% (επί της τιμής κόστους).
Λύση (Σύνοψη βασικού σεναρίου)
-
Τιμή αγοράς (σύνολο): 1.000 × 5,00 = 5.000 €
-
Ειδικά έξοδα (σύνολο): 300 + (0,20×1.000) + 1%×5.000 + 100 = 300 + 200 + 50 + 100 = 650 €
-
Τιμή κτήσεως (σύνολο): 5.000 + 650 = 5.650 €
-
Γενικά έξοδα 15%: 0,15 × 5.650 = 847,50 €
-
Τιμή κόστους (σύνολο): 5.650 + 847,50 = 6.497,50 € (δηλ. 6,4975 €/τεμ.)
Τιμή πώλησης (= Τιμή κόστους × (1 + ποσοστό κέρδους)): Markup%

2. Τιμή βάσει αγοράς (market-based pricing):
Χρησιμοποιούμε την τιμή κόστους που υπολογίσαμε στο προηγούμενο παράδειγμα:
Τιμή κόστους: 6,50 € ανά τεμάχιο (περίπου).
Η εταιρεία στοχεύει σε 20% κέρδος, άρα η τιμή πώλησης βάσει κόστους είναι:
Tπ=6,50×(1+0,20) = 7,80 Markup%
Όμως η ζήτηση επηρεάζεται από την τιμή.
Ας υποθέσουμε μια γραμμική συνάρτηση ζήτησης:
Qd=
και μια αντίστοιχη συνάρτηση προσφοράς (όριο βιωσιμότητας):
Qs=−500+200P
Όπου P είναι η τιμή (σε €) και Q η ζητούμενη / προσφερόμενη ποσότητα.
Ισορροπία όταν Qd=Qs
| Παράμετρος | Τιμή (€) | Σχόλιο |
|---|---|---|
| Τιμή κόστους | 6,50 | κατώτατο όριο |
| Τιμή βάσει κόστους +20% | 7,80 | στόχος επιχείρησης |
| Τιμή αγοράς (ισορροπίας) | 7,14 | “ανώτατο” όριο που αποδέχεται η ζήτηση |
3. Διάκριση άμεσων και έμμεσων εξόδων
| Είδος κόστους | Ορισμός | Παράδειγμα |
|---|---|---|
| Άμεσο (ειδικό) | Συνδέεται άμεσα με την παραγωγή ή την αγορά ενός συγκεκριμένου προϊόντος. Μπορεί να καταλογιστεί απευθείας σ’ αυτό. | Α’ ύλες, μεταφορικά για συγκεκριμένο φορτίο, συσκευασία προϊόντος, ασφάλιστρα μεταφοράς. |
| Έμμεσο (γενικό) | Αφορά γενικά τη λειτουργία της επιχείρησης και δεν μπορεί να συνδεθεί απευθείας με ένα προϊόν. Κατανέμεται αναλογικά. | Ενοίκιο, μισθοί διοίκησης, ηλεκτρικό ρεύμα, τηλεφωνικά έξοδα, συντήρηση εξοπλισμού. |
Παραδείγματα :
| Α/Α | Περιγραφή Εξόδου | Κατηγορία |
|---|---|---|
| 1 | Μεταφορικά για συγκεκριμένη παραγγελία πελάτη | Άμεσο (ειδικό) |
| 2 | Μισθός λογιστή | Έμμεσο (γενικό) |
| 3 | Συσκευασία προϊόντος | Άμεσο |
| 4 | Ενοίκιο αποθήκης | Έμμεσο |
| 5 | Φόρτωση/εκφόρτωση φορτίου προς πελάτη | Άμεσο |
| 6 | Ηλεκτρικό ρεύμα γραφείων | Έμμεσο |
| 7 | Ασφάλιστρα εμπορευμάτων κατά τη μεταφορά | Άμεσο |
| 8 | Διαφήμιση στην τηλεόραση | Έμμεσο |
| 9 | Μισθός εργάτη παραγωγής | Άμεσο |
| 10 | Καθαριότητα γραφείων | Έμμεσο |
Άσκηση επιμερισμού.
4. Σύνδεση με τη στρατηγική και το marketing
Η τελική τιμή διαμορφώνεται από τρεις δυνάμεις:
| Παράγοντας | Ρόλος στη διαμόρφωση τιμής |
|---|---|
| Κόστος | Θέτει το κατώτατο όριο — η τιμή δεν μπορεί να είναι χαμηλότερη από το κόστος μακροχρόνια. |
| Αντιλαμβανόμενη αξία | Αντικατοπτρίζει το πόσο “αξίζει” το προϊόν στα μάτια του πελάτη. |
| Ανταγωνισμός / Αγορά | Θέτει το ανώτατο όριο – αν η τιμή ξεπερνά σημαντικά τον ανταγωνισμό χωρίς λόγο, η ζήτηση μειώνεται. |
Είδη στρατηγικής τιμολόγησης
| Στρατηγική | Περιγραφή | Πότε εφαρμόζεται | Παράδειγμα |
|---|---|---|---|
| Penetration Pricing | Χαμηλή αρχική τιμή για είσοδο στην αγορά και γρήγορη απόκτηση μεριδίου. | Νέα προϊόντα, έντονος ανταγωνισμός. | Νέα streaming πλατφόρμα με χαμηλή συνδρομή. |
| Premium (Prestige) Pricing | Υψηλή τιμή για να υποδηλώσει πολυτέλεια, ποιότητα ή αποκλειστικότητα. | Προϊόντα πολυτελείας, ισχυρό brand. | Apple, Rolex. |
| Psychological Pricing | Τιμές που “φαίνονται” χαμηλότερες ή πιο προσιτές. | Μαζική αγορά. | 9,99 € αντί 10 €. |
| Value-Based Pricing | Βασίζεται στην αξία που αντιλαμβάνεται ο πελάτης, όχι στο κόστος. | Υπηρεσίες, λογισμικό, brands. | Netflix, Tesla. |
| Cost-Plus Pricing | Κλασική μέθοδος: τιμή κόστους + ποσοστό κέρδους. | Βιομηχανικά / σταθερά κόστη. | Παραγωγή πρώτων υλών. |
| Dynamic Pricing | Η τιμή προσαρμόζεται συνεχώς ανάλογα με τη ζήτηση. | Αεροπορικά, ξενοδοχεία, e-commerce. | Ryanair, Booking.com. |
Μικρή εφαρμογή (ομαδική άσκηση στην τάξη)
Σενάριο:
Η εταιρεία “EcoCup” παράγει επαναχρησιμοποιούμενα θερμός με κόστος 8,00 € το τεμάχιο.
Έχει να επιλέξει μεταξύ τριών στρατηγικών:
| Επιλογή | Περιγραφή | Τιμή Πώλησης | Αναμενόμενη εικόνα |
|---|---|---|---|
| Α | Μαζική αγορά (Supermarkets) | 11,99 € | Οικονομικό, για όλους |
| Β | Premium σειρά (Gift Stores) | 24,90 € | Πολυτελές, οικολογικό lifestyle |
| Γ | Penetration στο e-shop | 9,50 € | Φθηνή είσοδος στην αγορά |
Συζήτηση
-
Η τιμή ως μήνυμα:
Οι καταναλωτές συχνά “διαβάζουν” την τιμή ως ένδειξη ποιότητας.-
Πολύ χαμηλή → “ίσως είναι φτηνιάρικο”
-
Πολύ υψηλή → “ίσως αξίζει περισσότερο”
-
-
Η αντίληψη αξίας (Perceived Value):
Επηρεάζεται από:-
Branding και εικόνα
-
Εμπειρία χρήστη
-
Διαφήμιση / storytelling
-
Εξυπηρέτηση πελατών
-
-
Σύνδεση με κόστος:
Το χαμηλό κόστος επιτρέπει στρατηγική ευελιξία, αλλά η τιμή πρέπει να “κουμπώνει” με τη θέση στην αγορά.
➜ Δεν αρκεί να “βγαίνει ο λογαριασμός” — πρέπει να υποστηρίζει τη μάρκα και το μήνυμα.
